Zespół Szkół Specjalnych im. św. ks. Zygmunta Gorazdowskiego w Wierzbicach

Integracja Sensoryczna

Integracja sensoryczna (SI) to proces „obróbki" (rozpoznawania, segregowania, łączenia) informacji płynących do nas ze środowiska zewnętrznego oraz z własnego ciała. Do odbioru tych informacji służą zmysły.

 

Na ogół jesteśmy świadomi występowania i działania zmysłu smaku, węchu, wzroku oraz słuchu, ale większość z nas nie zdaje sobie sprawy, że układ nerwowy odbiera i rejestruje również informacje płynące z dotyku, ruchu, siły grawitacji oraz pozycji ciała. Inaczej mówiąc, nie zdajemy sobie sprawy z tego, że posiadamy zmysły: przedsionkowy, proprioceptywny i dotykowy.

Zmysły te są nam mniej znane, ale ich działanie ma kluczowe znaczenie w naszym codziennym życiu.

Dotyk pozwala odbierać  różnorodne bodźce, na przykład przyjemne głaskanie, ale też chroni nas przed niebezpieczeństwem, np. każe cofnąć rękę, gdy czujemy wysoką temperaturę.

Układ przedsionkowy reaguje na ruchy ciała w przestrzeni oraz na zmianę pozycji głowy. To z kolei automatycznie koordynuje ruchy oczu, głowy i ciała. Ten sam układ przedsionkowy odpowiada za utrzymanie napięcia mięśniowego, koordynację ruchów obu stron ciała, utrzymanie równowagi.

Ściśle z nim związany jest zmysł czucia proprioceptywnego, dzięki któremu mamy świadomość ułożenia ciała. To dzięki temu zmysłowi możemy automatycznie wykonywać jakieś czynności bez konieczności ciągłego ich kontrolowania, na przykład siadać, schodzić po schodach, trzymać długopis.

 

Te trzy zmysły, stanowiące zwarty układ, zaczynają współpracować ze sobą już w najwcześniejszym okresie rozwoju dziecka - podczas życia płodowego. Współpraca zmysłów doskonali się u dziecka zwłaszcza w okresie wczesnego dzieciństwa (do 7 roku życia) na skutek różnorodnych form aktywności ruchowej, doświadczania ruchu w różnych płaszczyznach, kontaktu z materiałami o zróżnicowanej strukturze i powierzchni (np.: gładki-szorstki, ciepły-zimny, miękki-twardy, sprężysty-sztywny itd.), zabaw manipulacyjnych i konstrukcyjnych, działań twórczych w różnym materiale (woda, piasek, błoto, masy plastyczne, farby itp.). Dobra współpraca całego układu stanowi bazę dla całego późniejszego rozwoju i funkcjonowania dziecka.

 

Jeżeli z jakichś powodów integrowanie pracy poszczególnych zmysłów na kolejnych etapach rozwoju przebiega nieprawidłowo to u dzieci pojawiają się charakterystyczne trudności w zachowaniu i uczeniu się. Do występujących najczęściej należą:

 

  • zaburzenia napięcia mięśniowego
  • nieskoordynowane ruchy, niezgrabność ruchowa
  • problemy z utrzymaniem równowagi
  • nadruchliwość
  • impulsywność
  • trudności z koncentracją uwagi
  • trudności w opanowaniu umiejętności ruchowych, zarówno w zakresie dużej, jak i małej motoryki
  • trudności z planowaniem i wykonywaniem czynności
  • nadwrażliwość/niedowrażliwość dotykowa, słuchowa, wzrokowa, węchowa
  • problemy z zachowaniem (wycofanie, agresja, rozchwianie emocjonalne)
  • niskie poczucie własnej wartości

itd.

 

 

Zajęcia prowadzone metodą Integracji Sensorycznej w większości mają charakter aktywności ruchowej prowadzonej indywidualnie z dzieckiem w formie zabawy, która nakierowana jest na stymulację zaburzonych zmysłów, co w konsekwencji poprawia integrację bodźców docierających do dziecka zarówno z otoczenia, jak i z jego ciała W niektórych sytuacjach dziecko poddawane jest ćwiczeniom konkretnych czynności ruchowych.

 

W naszej szkole terapia   SI odbywa się w specjalnie wyposażonej sali terapeutycznej. Najważniejszą jej częścią jest sprzęt służący do stymulowania układu przedsionkowego i proprioceptywnego. Są to podwieszane huśtawki, hamaki, platformy obrotowe itp., a także deskorolki, deski obrotowe, chybotki. Terapeuta dysponuje też zestawem pomocy pozwalających normalizować pracę układu dotykowego.

 

 

 

Sprzęt do prowadzenia terapii szkoła otrzymała w ramach projektu „Zakup nowoczesnego sprzętu ułatwiającego kształcenie uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. - Dostawa sprzętu specjalistycznego do prowadzenia diagnozy i terapii metodą Integracji Sensorycznej w szkołach specjalnych" współfinansowanego przez unię europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.